Mang thai 3 tháng đầu nên kiêng gì? Những thực phẩm không nên ăn

Mang thai 3 tháng đầu không nên ăn gì? Tổng hợp những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai giúp tránh nguy cơ sảy thai hoặc sinh con dị tật. Bác sĩ chuyên khoa phụ sản tại phòng khám đa khoa Thái Hà sẽ chia sẻ đến bạn đọc trọng nội dung bài viết dưới đây!

Dấu hiệu mang thai 3 tháng đầu

Nữ giới tự nhận biết những dấu hiệu có thai giúp các bạn chuẩn bị sẵn tâm lý và có những thay đổi trong thói quen ăn uống giúp thai nhi phát triển khỏe mạnh. Một số dấu hiệu mang thai 3 tháng đầu chị em có thể tự nhận biết tại nhà, ví dụ:

• Chậm kinh (trễ kinh)

• Xuất hiện máu báo thai có màu đỏ, hồng hoặc nâu

• Bị ốm nghén, buồn nôn, nôn mửa

• Ngực căng tức, sưng to ra và nhạy cảm hơn

• Đi tiểu liên tục, thường xuyên

• Nhạy cảm với mùi vị

• Thói quen ăn uống thay đổi…

• Que thử thai hiện 2 vạch

Nữ giới khi biết đã mang thai 3 tháng đầu cần chú ý những gì để thai phát triển tốt và tránh sảy thai ngoài ý muốn.

Vì sao cần kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai?

Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu thì cơ thể có rất nhiều thay đổi nhằm thích nghi với sự hiện diện của thai nhi trong bụng. Ví dụ như các triệu chứng buồn nôn, thèm ăn, mệt mỏi, lượng chất nhầy ở cổ tử cung tăng nhanh... Đây được coi là giai đoạn hình thành nên các bộ phận đầu tiên của em bé.

Đồng thời, đây cũng là giai đoạn đánh dấu mốc phát triển đầu tiên tới các giai đoạn tiếp của thai nhi. Vì vậy, thai phụ cần tuyệt đối chú ý đến chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt trong 3 tháng đầu này.

Những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai

1. Kiêng ăn các loại thực phẩm gây co bóp tử cung

Khi mang thai 3 tháng đầu, thai phụ cần lưu ý cung cấp đầy đủ vitamin, các dưỡng chất, khoáng chất một cách hợp lý, không thừa cũng không thiếu để giúp thai nhi phát triển một cách tốt nhất. Bên cạnh đó, các mẹ bầu cũng cần tránh xa một số loại thực phẩm có khả năng làm hỏng, gây sảy thai như:

• Thực phẩm gây co thắt tử cung: rau ngót, mướp đắng, đu đủ xanh, rau răm, táo mèo, quả dứa, rau chùm ngây... đều chứa bromelain, một loại enzyme làm vỡ cấu trúc protein, khiến tử cung co thắt dẫn đến sảy thai.
• Thực phẩm sống, chưa chín: Trứng sống, thịt sống, cá sống, rau sống... đều là những loại thực phẩm mà phụ nữ mang thai 3 tháng đầu cần tránh xa. Bởi trong chúng thường chứa ký sinh trùng, vi khuẩn có hại như Listeria có thể dẫn tới thai chết lưu, sinh non...
• Hải sản: Mặc dù giàu hàm lượng dinh dưỡng cao nhưng trong hải sản lại chứa lượng thủy ngân cao. Nếu thai phụ không nấu chín kỹ mà ăn phải thì thai nhi sẽ rất dễ gặp phải các tổn thương, ảnh hưởng ở thính giác, não, thị lực.
• Đồ uống chứa cồn: Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ cần tránh xa các loại đồ uống chứa cồn, nguyên nhân là loại đồ uống này thường khiến khả năng hấp thụ oxy, chất dinh dưỡng ở thai nhi giảm xuống.
• Caffeine: Phần lớn các loại đồ uống chứa caffeine đều có ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của cả mẹ và bé, đặc biệt là dễ gây mất ngủ, khó ngủ, làm ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh.

Có một vài vấn đề mà các mẹ cần lưu ý như sau:

• Bổ sung quá nhiều sắt, đạm... dẫn đến tình trạng thừa những chất này. Hậu quả là mẹ dễ bị tăng cân nhanh, hàm lượng cholesterol, thậm chí là có nguy cơ cao bị sảy thai...
• Ăn uống không đủ bữa do cảm giác buồn nôn, chán ăn, ăn không ngon miệng. Nhiều mẹ bầu do sợ tăng cân nên thường ăn rất ít, thậm chí là không dám ăn khiến thai nhi thiếu dinh dưỡng trầm trọng.

2. Tránh sử dụng thuốc nhuộm, sơn móng tay...

Theo nhiều nghiên cứu, trong các loại thuốc nhuộm tóc thường chứa các thành phần hóa chất có hại như aminophenol, phenylenediamine...làm ảnh hưởng đến sức khỏe của thai phụ và thai nhi. Vì vậy, dù thích như thế nào thì mẹ cũng không nên nhuộm tóc trong 3 tháng đầu của thai kỳ đâu nhé.

Bên cạnh đó, mẹ cũng cần tránh sơn móng tay, chân bởi thành phần Phthalates vừa có thể làm tuyến giáp của mẹ bị rối loạn, vừa có ảnh hưởng không tốt đến não bộ của thai nhi nếu thường xuyên sử dụng.

3. Không tự ý sử dụng thuốc

Đây là một điều kiêng kỵ mà phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu cần lưu ý. Việc tự ý sử dụng hoặc lạm dụng thuốc vừa không tốt cho sức khỏe, vừa dễ gây ra những vấn đề đối với thai nhi. Thậm chí, một số loại thuốc bổ chứa thành phần tự nhiên, thuốc thông thường cũng chưa chắc là tốt với thai phụ. Tốt nhất, thai phụ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa khi muốn sử dụng một loại thuốc nào đó.

4. Không nên đi giày cao gót

Các mẹ cần kiêng mang giày, dép cao gót bởi việc làm này sẽ dễ làm mẹ bị ngã, nghiêm trọng hơn là dẫn đến tình trạng dọa sảy thai, thậm chí là sảy thai.

Để đảm bảo an toàn, mẹ chỉ nên lựa chọn những đôi giày, dép có đế thấp, thoải mái và có độ bám tốt khi bước đi.

Dưới đây là một số tác hại của việc mang giày cao gót khi mang thai 3 tháng đầu:

• Mất cân bằng: Nồng độ hormone thay đổi cộng với cân nặng tăng là nguyên nhân làm lực ở phần chân của thai phụ yếu đi. Đi giày cao gót sẽ khiến chân phải chịu thêm sức nặng, làm mất cân bằng và hậu quả là gây té ngã.
• Gây đau đớn, khó chịu: Đeo giày cao gót cũng dễ làm phù nề, sưng chân và gây ra cảm giác đau đớn, khó chịu, không thoải mái cho mẹ bầu.
• Co rút bắp chân: Cơ bắp luôn ở trạng thái cương cứng khiến mẹ dễ gặp phải hiện tượng chuột rút.
• Đau lưng: Phần xương chậu thường có xu hướng đẩy về trước, thắt lưng cũng cong nhiều hơn khiến vùng chậu, khớp chịu nhiều áp lực. Hậu quả là làm mẹ bầu thường xuyên gặp phải các cơn đau lưng mỗi khi đi giày cao gót.

5. Kiêng tắm bồn và nước quá nóng

Đây cũng là một lưu ý mà mẹ bầu cần ghi nhớ trong thời gian mang thai 3 tháng đầu. Nguyên nhân là do khi mẹ tắm nước quá nóng hoặc nước có nhiệt độ cao sẽ khiến thân nhiệt của mẹ tăng lên, làm ảnh hưởng đến não và tủy sống của thai nhi.

Không những vậy, nước nóng còn dễ làm huyết áp của mẹ giảm xuống, đồng thời làm giãn các mạch máu với các biểu hiện như chóng mặt, buồn nôn, hoa mắt, ngất xỉu, té ngã...

Phần lớn các bác sĩ sẽ khuyên mẹ bầu tránh sử dụng nước quá nóng để tắm khi mang thai, điều này sẽ giúp tránh hiện tượng giảm lưu lượng máu tới thai nhi. Bên cạnh đó, việc tắm bồn còn dễ dẫn đến viêm nhiễm vùng kín nếu không được vệ sinh sạch sẽ.

6. Không nên tiếp xúc trực tiếp với mèo

Mèo là loài động vật có chứa ký sinh trùng Toxoplasmosis, đây là một loại vi khuẩn có thể gây ra rất nhiều tổn thương đối với cơ quan nội tạng, có cả mắt và não bộ của em bé khi sinh ra.

Những phụ nữ mang thai mà bị nhiễm bệnh sẽ gặp phải một số dấu hiệu như đau nhức cơ thể, mỏi người, hạch bạch huyết sưng lên, cảm cúm... khiến sức khỏe của bản thân và thai nhi bị giảm nhanh chóng.

7. Không hút thuốc hoặc hít khói thuốc

Theo nghiên cứu, trong một điếu thuốc lá sẽ chứa đến hơn 4000 loại hóa chất khác nhau, bao gồm cả các thành phần như arsenic, nicotine, polonium, acetone, methane, carbon monoxide... Bên cạnh đó, các loại thuốc lá điện tử tuy chứa ít nicotine nhưng tác hại cũng ngang với thuốc lá truyền thống.

Dù hút thuốc hay hít phải khói của thuốc lá cũng đều làm ảnh hưởng trực tiếp tới cả mẹ bầu và thai nhi, ví dụ:

• Ảnh hưởng tới thai phụ: Chất nicotine có thể gây co thắt ống dẫn trứng, cản trở thai đi vào tử cung và dẫn đến chửa ngoài tử cung. Ngoài ra, mẹ bầu còn có nguy cơ cao bị vỡ nước ối, rối loạn tuyến giáp...
• Ảnh hưởng tới thai nhi: Thai nhi dễ bị sinh non, phát triển chậm, thậm chí là bị chết lưu. Nếu may mắn sinh ra thì dễ bị tổn thương nghiêm trọng ở não, phổi cùng rất nhiều hậu quả nghiêm trọng khác.

8. Đứng hoặc ngồi quá lâu

Việc làm này sẽ rất nguy hiểm nếu diễn ra trong thời gian dài, nó sẽ gây ra táo bón, bệnh trĩ. Thực tế, nhiều trường hợp do bà bầu bị táo bón cần rặn liên tục khiến áp lực ổ bụng tăng lên, từ đó dẫn đến dọa sảy thai, sảy thai.

9. Mang vác đồ nặng

Ít ai biết rằng, mang vác đồ nặng sẽ làm áp lực ổ bụng tăng lên chèn ép vào các cơ quan trong ổ bụng, từ đó khiến quá trình lưu thông máu về tim bị chậm lại, gây ra các búi trĩ.

Không những vậy, nó còn làm các cơ quan nội tạng bị đẩy xuống thấp khiến thai nhi bị ảnh hưởng và rất dễ gây sảy thai, dọa sảy thai.

10. Tránh căng thẳng, mệt mỏi kéo dài

Rất nhiều mẹ bầu khi mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thường xuyên rơi vào trạng thái stress, căng thẳng, lo lắng mà không biết rằng điều này cực kỳ có hại.

Lo lắng kéo dài vừa gây ra nhiều vấn đề cho mẹ bầu như lượng oxy máu thiếu, sảy thai, sinh non, trẻ dễ bị tự kỷ, tăng động sau sinh, não bộ bị ảnh hưởng...

Vì vậy, mẹ bầu nên giữ cho mình một tinh thần thoải mái, ổn định nhất trong suốt thời gian nhạy cảm này nhé.

11. Tránh quan hệ tình dục mạnh, tư thế lạ

Theo các chuyên gia khuyến cáo, các cặp đôi nên cố gắng kiêng quan hệ tình dục trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Nguyên nhân là do trong thời điểm này, thai nhi còn chưa ổn định, việc quan hệ quá mạnh sẽ rất dễ dẫn đến sảy thai, dọa sảy thai.

Trường hợp mẹ bầu không nằm trong đối tượng cần lưu ý thì vẫn có thể quan hệ tình dục, tuy nhiên cần lựa chọn tư thế thoải mái, an toàn để bảo vệ cả mẹ và con.

12. Không tập thể dục quá sức

Các bài tập có cường độ cao, động tác mạnh bạo liên tục cũng là một điều mà phụ nữ đang mang thai 3 tháng đầu cần tránh. Các bài tập này vừa dễ làm mất sức, làm té ngã, vừa dễ dẫn đến động thai.

Chính vì vậy, các mẹ chỉ nên lựa chọn những bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình như yoga, đi bộ mà thôi.

13. Tuyệt đối không làm việc trong môi trường độc hại

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trong 3 tháng đầu của thai kỳ, thai nhi cực kỳ nhạy cảm với các chất độc, hóa chất, chất phóng xạ và dễ bị ảnh hưởng nếu mẹ thường xuyên tiếp xúc phải. Các mẹ cần tránh xa những công việc có hại như:

• Môi trường y khoa: Nếu phải làm việc trong môi trường y khoa, nơi thường có các mầm bệnh, mẹ bầu cần thận trọng và nhớ sử dụng găng tay, khẩu trang, đồ làm việc chuyên dụng...
• Tiếp xúc hoặc sản xuất hóa chất: Xăng dầu, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm, phân bón... Đó đều là những sản phẩm không hề tốt cho mẹ và thai nhi chút nào do chứa carbon disulfide, methylmercury, chì...
• Làm việc trong ngành thú y: Hãy tránh xa mèo bởi chúng thường chứa toxoplasmosis (trùng cong) có thể gây dị tật bẩm sinh, sảy thai, thai chết lưu, động kinh, não úng thủy ở trẻ.
• Tiếp xúc với bức xạ điện từ: Tại nơi sản xuất tivi, phòng phóng xạ, y tế... Chúng đều gây dị dạng, biến dạng ở đầu của thai nhi, đồng thời làm ảnh hưởng tới não bộ của trẻ.

14. Không tẩy trắng răng

Trong thời gian mang thai, đặc biệt là 3 tháng đầu, thai phụ cần tránh tẩy trắng răng. Lý do là bởi vì một số hoạt chất tẩy trắng có thể làm ảnh hưởng tới sức khỏe của cả hai mẹ con.

Bên cạnh đó, chất tẩy trắng còn làm tổn thương, viêm nhiễm phần nướu của mẹ bầu.

15. Hạn chế tập trung nơi đông người (nhất là khi dịch bệnh phức tạp)

Chị em khi mang thai 3 tháng đầu, hệ miễn dịch cũng như sức đề kháng của mẹ bầu rất yếu nên dễ bị vi khuẩn tấn công gây bệnh. Do đó, mẹ cần tránh tới những nơi đông người để bảo vệ an toàn cho sức khỏe của mình và em bé trong bụng.

16. Tuyệt đối không tham gia các trò chơi cảm giác mạnh

Mẹ bầu cũng cần tránh chơi các trò chơi cảm giác mạnh như vượt thác, tàu lượn siêu tốc, lướt ván buồm, dù kéo, zipline... bởi chúng dễ gây khiến tim đập nhanh, có cảm giác hồi hộp, chóng mặt, buồn nôn.

17. Mẹ bầu nên sử dụng mỹ phẩm phù hợp với phụ nữ mang thai

Phần lớn các loại mỹ phẩm đều chứa các thành phần làm rối loạn nội tiết, làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh như aluminum chloride hexahydrate, homosalate, oxybenzone, avobenzone...

Do đó, mẹ bầu cần tránh sử dụng các loại mỹ phẩm có chứa những thành phần ý, tốt nhất nên lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên như xà phòng, son dưỡng, mặt nạ...

18. Không nên lạm dụng thuốc bổ

Việc lạm dụng thuốc bổ hoàn toàn không có lợi, nó dễ khiến mẹ bầu bị táo bón, mệt mỏi, chán ăn, làm ảnh hưởng đến gan.

Nguyên nhân là do trong 3 tháng đầu, khung xương chưa phát triển. Mẹ bầu chỉ nên bổ sung acid folic để phòng tránh nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Nếu muốn sử dụng loại thuốc bổ nào, thai phụ nên đi thăm khám và tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

19. Nói không với vacxin

Khi mang thai, không phải cứ tiêm vacxin vô tội vạ là tốt bởi phần lớn các loại vacxin thường chứa một số thành phần làm ảnh hưởng tới thai nhi, ví dụ như gây suy dinh dưỡng, dị tật, bại não...

Vì vậy, thai phụ chỉ nên tiêm vacxin phòng bệnh theo đúng lời khuyên của bác sĩ trước khi có ý định mang thai để đảm bảo an toàn.

20. Chụp X-quang

Mặc dù liều lượng bức xạ của tia X-quang trong một lần chụp là khá nhỏ nhưng trong quá trình chụp, nếu không chú ý che phần bụng kỹ lưỡng, cẩn thận thì loại tia này lại cực kỳ có hại đối với thai nhi. Do đó, mẹ bầu không nên tự ý đi chụp X-quang khi không có chỉ định của bác sĩ.

21. Mẹ không nên xông hơi hoặc ngồi trong bồn nước quá nóng

Mặc dù tắm nước ấm là việc làm mang lại sự thư giãn nhưng đối với phụ nữ đang mang thai 3 tháng đầu cần tránh làm. Bởi khi tắm, xông hơi với nước quá nóng có thể làm ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển của thai nhi.

Mang thai 3 tháng đầu không nên ăn gì?

Thời điểm mang thai 3 tháng đầu, thai nhi mới hình thành nên còn rất yếu và dễ bị tổn thương. Một số loại thực phẩm các mẹ ăn uống trong thời kỳ này là không tốt cho em bé làm tăng nguy cơ sảy thai, thai dị tật, thai chết lưu.... Theo các chuyên gia, các mẹ cần tránh ăn các loại thực phẩm dưới đây để đảm bảo an toàn cho bản thân và em bé trong bụng.

1. Rau ngót

Rau ngót là thực phẩm chị em cần tránh khi mang thai 3 tháng đầu. Trong rau ngót có chứa Papaverin, thành phần vừa làm mềm, vừa làm tử cung co bóp mạnh. Khi ăn rau ngót, các mẹ sẽ gặp phải một số biểu hiện bất thường như xuất huyết bất thường, đau bụng dưới dữ dội và khiến thai dễ tụt khỏi thành tử cung.

Rau ngót thường được biết là một loại rau cực kỳ tốt cho phụ nữ sau sinh, tuy nhiên thì lại được xếp vào danh sách những thực phẩm mà các mẹ đang có thai những tháng đầu cần tránh ăn.

2. Đu đủ xanh

Khác với đu đủ chín, đu đủ xanh lại là loại thực phẩm mà các mẹ bầu được khuyến cáo là không nên ăn. Bởi hoạt chất papain và thành phần enzym có trong đu đủ xanh có khả năng gây ra các cơn co thắt mạnh ở tử cung, từ đó dẫn đến sảy thai. Đồng thời, trong đu đủ xanh còn chứa đến 4% chất nhựa latex cũng được cho là có thể gây sảy thai.

Do đó, nếu thèm quá loại quả này thì các mẹ nên ăn đu đủ chín và nên ăn với một lượng nhỏ mà thôi. Lưu ý, tránh ăn các loại đồ ăn có chứa đu đủ xanh như nộm, gỏi, món trộn, salad.

3. Cua

Mặc dù cua chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, rất tốt cho việc bổ sung canxi cho răng, xương nhưng đây lại là loại thực phẩm mà các mẹ mang thai 3 tháng đầu cần tránh.

Nguyên nhân là khi ăn quá nhiều cua có thể khiến tử cung co bóp, dễ dẫn đến chảy máu trong, thậm chí là làm thai bị chết lưu. Bên cạnh đó, trong cua cũng chứa nhiều cholesterol cực kỳ có hại, đặc biệt là với những mẹ bầu nào đang bị tiền sản giật, huyết áp cao.

4. Phô mai mềm

Phần lớn các loại phô mai mềm đều được chế biến từ sữa tươi chưa qua tiệt trùng và rất có thể có chứa khuẩn listeria. Nếu không may ăn phải, loại vi khuẩn này có thể xâm nhập vào phôi thai và làm mẹ bị sảy thai, thai chết lưu hoặc làm thai bị dị tật.

Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều loại phô mai này cũng khiến các mẹ dễ tăng cân nhanh chóng, đột ngột và dễ mắc phải một số bệnh lý như béo phì, tim mạch, rối loạn mỡ máu… Do đó, nếu vẫn muốn ăn loại thực phẩm này, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.

5. Rau sam

Nữ giới mang thai 3 tháng đầu thì rau sam là thực phẩm cực kỳ tối kỵ, nguyên nhân vì loại rau này có tính hàn cực kỳ cao. Phụ nữ mang thai khi ăn sẽ khiến tử cung bị kích thích mạnh mẽ, có thể làm tăng cơ co bóp và dẫn đến sảy thai.

6. Đồ ăn sống, tái

Trứng sống, hàu sống, rau sống, gỏi, salad, phở tái, cá sống… đều là những loại thực phẩm mà các mẹ không nên ăn trong 3 tháng đầu tiên. Mầm bệnh có thể vẫn tồn tại ở những loại thực phẩm chưa được chế biến chín này sẽ đi vào cơ thể và gây ra nhiều ảnh hưởng đối với sức khỏe của mẹ, nguy hiểm hơn là gây dị tật, làm ảnh hưởng đến em bé.

7. Quả dứa

Những chị em nào đang mang thai 3 tháng đầu thì cần tránh ăn dứa cũng như các loại đồ uống có nguồn gốc từ dứa. Bởi trong dứa có chứa bromelain – thành phần có thể làm mềm tử cung, từ đó gây ra các cơn co thắt mạnh và khiến mẹ bị sảy thai, thậm chí là thai chết lưu.

Không những vậy, ăn dứa còn làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, dạ dày và khiến mẹ bị trào ngược dạ dày, tiêu chảy, kiết lỵ… Vì vậy, các mẹ nên đợi qua 3 tháng đầu của thai kỳ để thưởng thức loại quả thơm ngon này.

8. Nha đam (lô hội)

Nha đam là thực phẩm dễ gây xuất huyết ở vùng chậu nên nếu sử dụng, mẹ bầu dễ bị động thai, nguy hiểm hơn là sảy thai khi ăn quá nhiều. Vì vậy, đây cũng là một trong những loại thực phẩm mà các mẹ nên chú ý tránh trong tam cá thể đầu tiên.

9. Các chất kích thích

Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu tuyệt đối kiêng chất kích thích như: bia, rượu, cà phê, trà… Phần lớn những loại đồ uống này đều không tốt cho sức khỏe của con người, đặc biệt là với phụ nữ mang thai thì nó còn làm tăng nguy cơ dị tật ở thai, sảy thai và khiến trẻ chậm phát triển, không hấp thu được dinh dưỡng.

10. Gan, nội tạng động vật

Đây đều là những loại thực phẩm có chứa hàm lượng độc tố cao, khi ăn vào sẽ gây nhiễm độc và em bé dễ bị quái thai. Đồng thời, khi ăn quá nhiều gan động vật cũng khiến lượng retinol tích tụ nhiều lên và có hại cho thai nhi. Do đó, các mẹ bầu chỉ nên ăn khoảng 1 – 2 lần/tháng mà thôi.

11. Rau chùm ngây

Phụ nữ đang mang thai 3 tháng đầu cũng nên kiêng ăn rau chùm ngây. Mặc dù giàu hàm lượng sắt, vitamin, kali cùng nhiều khoáng chất khác nhưng rau chùm ngây lại chứa alpha sitosterol, một chất không có lợi cho phụ nữ mang thai.

Nếu thai phụ ăn quá nhiều loại rau này sẽ dễ khiến phôi thai bị hỏng, thậm chí là khó giữ được con. Vì vậy, đây cũng là một trong những loại thực phẩm mà các mẹ bầu cần tránh xa.

12. Rau ngải cứu

Theo dân gian, rau ngải cứu thường có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, ổn định quá trình lưu thông máu, trị mẩn ngứa, mụn nhọt, đau bụng… Tuy nhiên, với những chị em đang có thai ở những tháng đầu thì cần tránh ăn bởi các thành phần trong rau dễ gây sảy thai, thậm chí là sinh non.

13. Măng tươi

Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu không nên ăn măng. Theo nghiên cứu, trong măng tây có chứa độc tính cao, đặc biệt là có tới 230mg cyanide, hợp chất này có thể chuyển hóa thành acid cyanhydric nhờ vào tác động của enzym và gây hại cho cơ thể.

Đối với mẹ bầu không chú ý loại bỏ chất độc này có trong măng tây thì khi ăn vào sẽ dễ bị đau đầu, nôn ói, buồn nôn, khó thở, nặng hơn là gặp phải nhiều biến chứng như sảy thai, thai chết lưu và có thể bị tử vong.

14. Hải sản chứa thủy ngân

Một số loại cá như cá ngừ, cá thu, cá kình, cá kiếm… và hải sản thông thường đều chứa hàm lượng thủy ngân cực kỳ cao. Thủy ngân lại là một chất không hề tốt chút nào, chúng có thể gây ra nhiều vấn đề cho thai nhi như chậm phát triển, bị mù, tổn thương não, thận, thính giác giảm, điếc…

Thay vào đó, những loại cá như cá hồi, cá chép, cá rô phi, tôm… lại chứa rất ít thủy ngân nên các mẹ có thể cân nhắc để sử dụng.

15. Dưa muối

Những loại dưa muối như dưa giá, hành tây muối, rau cải muối, dưa góp, củ kiệu muối… cũng là nhóm thực phẩm mà bà bầu đang mang thai 3 tháng đầu cần tránh ăn để đảm bảo an toàn cho em bé trong bụng.

16. Đồ ăn chế biến sẵn

Các loại đồ ăn chế biến sẵn, đồ hộp như lạp xưởng, xúc xích, dăm bông, thịt xông khói, thức ăn đóng hộp, khoai tây chiên, mì ăn liền… đều có chứa chất bảo quản và khi để lâu không sử dụng sẽ dễ khiến mầm bệnh xâm nhập và phát triển.

Khi mẹ bầu sử dụng những loại thức ăn này không chỉ khiến hệ tiêu hóa trở nên kém đi, dễ bị táo bón, tiêu chảy, đau bụng mà còn dễ khiến em bé mắc phải các dị tật, dị dạng bẩm sinh, khó phát triển như bình thường.

Tốt nhất, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bản thân và của em bé, các mẹ chỉ nên sử dụng các nguyên liệu sạch để chế biến đồ ăn.

17. Mướp đắng

Mướp đắng (hay còn gọi là khổ qua) tuy là một loại rau củ chứa nhiều chất xơ, vitamin và khả năng giải nhiệt rất tốt, giúp ổn định huyết áp và lượng đường có trong máu.

Tuy nhiên, phụ nữ đang mang thai 3 tháng đầu không nên ăn mướp đắng. Một số thành phần có trong mướp đắng như monodicine, quinine… lại dễ làm tử cung co bóp mạnh, từ đó dẫn đến động thai và nguy hiểm hơn là sảy thai. Ngoài ra, một loại hoạt chất có tên là vicine còn khiến mẹ bầu dễ bị dị ứng, nhất là những mẹ nào có cơ địa nhạy cảm.

18. Rau mầm, rau sống

Khi mang thai, cơ thể của thai phụ sẽ rất nhạy cảm với các loại vi khuẩn, virus, đặc biệt là các tác động ở bên ngoài. Do đó, các mẹ cần tránh một số loại rau mầm, rau sống bởi chúng đều tồn tại một lượng lớn vi khuẩn và rất khó rửa sạch, nếu ăn vào sẽ dễ gây hại cho thai nhi.

Để đảm bảo an toàn, mẹ chỉ nên ăn các loại rau quả đã nấu chín kỹ và khi ăn trái cây thì cần rửa sạch với nước hoặc khử khuẩn một cách kỹ lưỡng, cẩn thận rồi mới ăn.

19. Rau răm

Nữ giới mang thai 3 tháng đầu tuyệt đối kiêng ăn rau răm. Bác sĩ giải thích rằng: thành phần trong loại rau này có thể gây chảy máu nhiều, kích thích tử cung co bóp và dẫn đến sảy thai, thai nhi phát triển không bình thường, mắc phải các dị tật.

20. Thịt nguội

Một số loại thịt nguội như dăm bông vai, da bao đỏ, dăm bông vai xông khói… đều chứa lượng lớn listeria, đây là loại vi khuẩn có thể dẫn đến co thắt ở tử cung, gây ra các cơn đau bụng, thậm chí là làm động thai.

Với những mẹ nào có sức đề kháng kém, sức khỏe yếu thì khó có thể giữ được thai. Do đó, các mẹ nên tránh ăn các loại thực phẩm này.

21. Quả nhãn

Nữ giới mang thai 3 tháng đầu cần kiêng các thực phẩm có tính cay nóng. Trong đó, quả Nhãn thường chứa rất nhiều đường glucose có tính nóng. Khi ăn quá nhiều nhãn, các mẹ sẽ dễ nổi mụn, mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, đau bụng, thậm chí là bị động thai.

Đặc biệt, với những mẹ bầu thường xuyên bị táo bón, nóng trong người mà ăn nhiều nhãn còn khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Và những mẹ nào từng có dấu hiệu dọa sảy thai, cơ thể nhạy cảm thì cần tránh ăn nhãn trong suốt quá trình mang thai.

22. Đồ ăn mặn

Những thai phụ nào đang có thói quen thường xuyên ăn đồ mặn thì nên điều chỉnh lại bởi thói quen này không hề tốt một chút nào, nó có thể làm tăng nguy cơ bị phù thũng, huyết áp tăng, nhiễm độc thai nghén, phù nề tay chân, thậm chí là gặp phải các tai biến thai kỳ.

Do đó, các mẹ cần chú ý ăn với một chế độ phù hợp, nên hạn chế ăn mặn để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

Ngoài những thực phẩm kể trên, các mẹ bầu khi mang thai 3 tháng đầu cũng cần tránh ăn các loại đồ ăn cay nóng, đồ ăn quá ngọt, sushi cá sống, nước ngọt có gas, trứng sống, pate, rau má… bởi chúng đều gây ra nhiều ảnh hưởng đối với thai nhi và làm ảnh hưởng cả đối với sức khỏe của mẹ.

Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì?

Theo rất nhiều nghiên cứu, mang thai 3 tháng đầu được coi là thời điểm cực kỳ quan trọng với thai nhi. Thông thường, hệ thần kinh của trẻ sẽ bắt đầu phát triển vào tuần thứ 4, còn tủy sống và não sẽ hình thành vào tuần thứ 6. Đồng thời, các cơ quan nội tạng, tim và hệ tuần hoàn của trẻ cũng song song phát triển. Và đến khoảng tuần thứ 12, phần lớn các bộ phận như mắt, mũi, tay, chân… của trẻ đã phát triển hoàn thiện.

Mang thai 3 tháng đầu nên ăn gì? Để giúp thai nhi phát triển một cách toàn diện, người mẹ nên chú ý cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, dưỡng chất thiết yếu như sắt, axit folic, vitamin D, canxi… Nếu mẹ không chú ý cung cấp đầy đủ thì sẽ em bé rất dễ gặp phải một số vấn đề như suy dinh dưỡng, thai dị tật, phát triển không bình thường, đặc biệt là mẹ còn có nguy cơ cao bị sảy thai.

Do đó, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng phù hợp, đầy đủ trong 3 tháng đầu là việc làm rất cần thiết mà các mẹ cần nắm rõ để giúp bản thân có một thai kỳ khỏe mạnh, đồng thời giúp em bé phát triển một cách tốt nhất.

1. Bổ sung năng lượng

Phụ nữ đang mang thai 3 tháng đầu có nhu cầu năng lượng trung bình sẽ dao động trong khoảng từ 2300 – 2400 kcal/ngày. Mặc dù trong thời điểm này, các mẹ cần bổ sung thêm nhiều năng lượng hơn so với bình thường nhưng lưu ý, tránh ăn quá nhiều bởi sẽ dễ dẫn đến tăng cân nhanh chóng.

2. Axit folic

Axit folic là chất có liên quan trực tiếp đến quá trình phát triển não, cột sống của em bé. Mỗi ngày, thai phụ nên bổ sung khoảng 400mg axit folic vào bữa ăn của mình qua các loại rau có màu xanh đậm, củ cải, rau dền, đậu hà lan cà chua, gan... Ngoài ra, mẹ cũng có thể bổ sung các loại viên uống theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Nếu thiếu axit folic, trẻ sẽ dễ bị hở đốt sống, hở hàm ếch, khiếm khuyết, dị tật ở ống thần kinh, thoát vị não – màng não, thai không có sọ, sứt môi, tật nứt đốt sống và dễ bị các dị tật ở chi, tim, đường tiểu…

3. Bổ sung Protein

Protein là một chất có vai trò quan trọng trong việc tăng cường sản xuất máu, tăng trưởng tử cung và mô vú, đồng thời giúp mô bào thai phát triển một cách nhanh chóng. Bên cạnh đó, chất này còn giúp hệ miễn dịch có được một kháng thể hiệu quả để ngăn chặn bệnh tật cho mẹ bầu.

Do đó, thai phụ nên bổ sung đầy đủ vào 3 bữa ăn các loại thực phẩm giàu protein như đậu, sữa, cá, thịt nạc, thịt heo, trứng, thịt gà… Thông thường, mẹ nên bổ sung khoảng 85 – 90g protein/ngày cao hơn so với những ngày bình thường.

4. Uống viên sắt

Sắt cũng là một trong những loại chất mà các mẹ cần chú ý bổ sung đầy đủ khi mang thai 3 tháng đầu. Bởi những thay đổi khi mang thai sẽ có thể khiến các mẹ bị thiếu máu. Chính vì vậy, việc bổ sung sắt sẽ giúp tăng cường máu cho cơ thể, đặc biệt là giúp quá trình vận chuyển dinh dưỡng, oxy đến cho phôi thai một cách đầy đủ.

Không những vậy, sắt cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch và giúp quá trình cấu tạo enzym ở hệ miễn dịch diễn ra thuận lợi, nhanh chóng. Các mẹ bầu lúc này cần chú ý bổ sung khoảng 36 – 40mg sắt cho cơ thể bằng cách bổ sung qua một số loại thực phẩm như rau xanh, thịt đỏ, các loại hạt, bánh mì nguyên hạt, cải xoăn, ngũ cốc, thịt bò… và viên uống cung cấp sắt do bác sĩ tư vấn.

Nếu thiếu sắt, các mẹ sẽ gặp phải một số biểu hiện như mệt mỏi, không còn sức sống, xanh xao, chậm tăng cân, sinh non, sảy thai... Đồng thời, em bé cũng dễ bị chậm phát triển, nhẹ cân, không đủ dinh dưỡng, suy dinh dưỡng…

5. Bổ sung Canxi

Bên cạnh những chất trên, các mẹ bầu cũng cần cung cấp đầy đủ sắt cho cơ thể bởi sắt là chất tham gia trực tiếp vào quá trình phát triển, hoàn thiện hệ thống xương cho em bé. Theo đúng với khuyến cáo, các mẹ cần bổ sung từ 800 – 1000mg canxi có trong sữa, đậu đỗ, trứng, cà rốt, tôm, cua đồng, cá … và chú ý bổ sung tăng dần theo các tháng tiếp.

Đối với trường hợp không chú ý bổ sung lượng canxi đầy đủ, phù hợp, em bé có thể lấy canxi từ mẹ khiến mẹ phải đối mặt với nhiều vấn đề như chuột rút, tê tay chân, đau mỏi cơ, người mệt mỏi, sâu răng…, nghiêm trọng hơn là bị rối loạn nhịp tim, co giật theo từng cơn, mất trí nhớ, hệ miễn dịch suy giảm, trầm cảm…

Em bé khi bị thiếu canxi khi từ khi còn trong bụng mẹ sẽ dễ bị bị tật ở ống thần kinh, dễ mắc bệnh tim mạch, phát triển không toàn diện, nhẹ cân, suy dinh dưỡng từ nhỏ, còi xương, thiếu xương, đầu bẹp cá trê, lùn, thấp, chân vòng kiềng…

6. Bổ sung vitamin C

Đây là một loại vitamin thiết yếu rất cần thiết cho những mẹ nào đang mang thai 3 tháng đầu. Nguyên nhân là do chất này giúp tăng sức đề kháng, ngăn ngừa các biểu hiện cảm lạnh ở mẹ và giúp hỗ trợ phát triển các cơ quan như mạch máu, xương, cơ khớp ở em bé.

Phần lớn các loại thực phẩm giàu vitamin C là những loại rau, quả như dâu, cam, bưởi, quýt, kiwi, đu đủ, bông cải xanh, dưa lưới vàng…

7. Bổ sung vitamin D

Khi phôi thai đã hình thành, xương khớp của em bé rất cần để phát triển, do đó các mẹ bầu nên chú ý bổ sung đầy đủ vitamin D cho cơ thể, liều lượng phù hợp là khoảng 800 IU mỗi ngày.

Để giúp cơ thể hấp thụ được vitamin D một cách hiệu quả, các mẹ có thể bổ sung qua thực phẩm hoặc dành ra 15 phút để tắm nắng tự nhiên vào buổi sáng sớm.

8. Các nguyên tố vi lượng

Ngoài ra, mẹ bầu khi mang thai 3 tháng đầu cũng cần bổ sung một số nguyên tố vi lượng như: Vitamin A, kẽm, selen, i tốt, magie, vitamin nhóm B, DHA/EPA… bởi đây là các chất cũng rất cần thiết đối với sự phát triển toàn diện của em bé.

Đặc biệt, DHA là một chất tham gia vào quá trình phát triển võng mạc, hệ thần kinh của bé và thường có trong các loại thực phẩm như thịt đỏ, lòng đỏ trứng gà, các loại hạt, sữa, cá…

Cách giảm ốm nghén trong mang thai 3 tháng đầu

Khi gặp phải tình trạng ốm nghén, các mẹ cũng có thể áp dụng một số bí quyết đơn giản, hiệu quả dưới đây để giúp cải thiện các biểu hiện khó chịu trong thời kỳ mang thai những tháng đầu tiên:

• Bổ sung rau bạc hà vào thực đơn ăn uống, nấu trà bạc hà hoặc sử dụng tinh dầu có chiết xuất từ bạc hà để giúp dễ chịu hơn.

• Sử dụng gừng để làm mứt, chế thành trà hoặc đơn giản là bổ sung gừng vào các món ăn. Lưu ý, những mẹ nào bị loãng máu, huyết áp thấp, có lượng đường thấp thì không nên áp dụng mẹo này.

• Có thể sử dụng một số loại gia vị như quế, bột tiểu hồi hương, thì là…

• Dùng tinh dầu chanh hoặc ngửi mùi vỏ chanh để giúp giảm cơn ốm nghén, buồn nôn.

• Bổ sung các loại thực phẩm thiên nhiên chứa vitamin hoặc các sản phẩm hỗ trợ.

Mang thai 3 tháng đầu khi nào cần đi khám?

Với những chị em nào khi biết mình có thai, nên đi thăm khám ngay để nắm rõ hơn về tình hình phát triển của em bé. Thông thường, theo các chuyên gia, mẹ bầu cần chú ý đi khám đầy đủ 1 lần 1 tháng trong thời gian mang thai 3 tháng đầu.

Đối với lần thăm khám đầu tiên, bác sĩ chuyên khoa sẽ kiểm tra đầy đủ về tiền sử bệnh lý, tình trạng sức khỏe, đo huyết áp, khám sức khỏe tổng quát, siêu âm để kiểm tra thai, thực hiện xét nghiệm, sàng lọc một số vấn đề như mức độ tuyến giáp, số đo cân nặng, thiếu máu cho các mẹ.

Khi thai được khoảng 11 tuần, bác sĩ sẽ tiến hành làm xét nghiệm quét độ mờ da gáy và thực hiện siêu âm để đo độ dày của cổ em bé, đo đầu của em bé. Các phương pháp này thường giúp sàng lọc di truyền và giúp phát hiện những bất thường trong thai kỳ.

Mang thai 3 tháng đầu là thời gian cực kỳ nhạy cảm dễ xảy ra tình trạng sảy thai. Vì vậy, nữ giới cần chú ý dành nhiều thời gian nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để cả mẹ và thai nhi đều khỏe mạnh.

Nguồn tham khảo nội dung:

1. Pregnancy nutrition: Foods to avoid during pregnancy - Ngày truy cập 12/04/2023
2. The best foods to eat during pregnancy and post birth - Ngày truy cập 12/04/2023
3. Have a healthy diet in pregnancy - Ngày truy cập 12/04/2023
4. Foods to avoid when pregnant - Ngày truy cập 12/04/2023
5. Health Tips for Pregnant Women - Ngày truy cập 12/04/2023