Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung sớm nhất từ tháng đầu tiên
Tổng hợp dấu hiệu mang thai ngoài tử cung sớm nhất mà nữ giới có thể tự nhận biết, lúc này thai phụ cần chủ động đi khám ngay từ tháng đầu tiên của thai kỳ để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe có thể xảy ra.
Có thai ngoài tử cung là gì?
Thai ngoài tử cung là hiện tượng phôi thai không làm tổ và phát triển ở bên trong tử cung, mà đi lạc vào các bộ phận khác bên trong cơ thể. Cụ thể:
- Hầu hết các trường hợp, thai làm tổ ngay ở vòi tử cung, tỉ lệ đến 95%.
- Số ít trường hợp, phôi thai phát triển ngay tại buồng trứng hoặc ổ bụng, thậm chí là ở ổ phúc mạc.
Hiện tượng có thai ngoài tử cung nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây ra biến chứng nguy hiểm đến khả năng sinh sản và sức khỏe nữ giới. (1)
Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung qua từng giai đoạn
Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung khi túi thai chưa vỡ
Túi thai chưa bị vỡ là thời điểm “VÀNG” để điều trị mang thai ngoài tử cung. Điều trị càng sớm sẽ tiết kiệm chi phí và nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
🔰 Chậm kinh
Chậm kinh là dấu hiệu mang thai sớm nhất mà nữ giới thường tự nhận biết được. Nữ giới bị chậm kinh 5 -7 ngày và có quan hệ tình dục (không sử dụng biện pháp tránh thai) thì khả năng mang thai là rất cao.
Tuy nhiên, trễ kinh trong nhiều trường hợp không phải là do mang thai mà nó còn bắt nguồn từ rất nhiều nguyên nhân. Để biết chính xác, thai phụ nên sử dụng que thử thai hoặc làm xét nghiệm máu để khẳng định.
- Phát hiện thai ngoài tử cung ở tuần thứ mấy?
Thai phụ khó tự nhận biết những dấu hiệu mang thai ngoài tử cung sớm, thường là trong khoảng tuần thứ 4 – 5 của thai kỳ, lúc này chúng ta có thể siêu âm để xem thai đã vào tử cung hay chưa? Ngoài ra một số biểu hiện khác có thể cảnh báo dấu hiệu có thai ngoài tử cung.
🔰 Âm đạo ra máu bất thường
Máu báo thai bình thường có màu hồng nhạt và ra ít hơn so với máu trong chu kỳ kinh nguyệt, không kèm theo biểu hiện đau bụng.
Trường hợp nữ giới mang thai ngoài tử cung sẽ không giống máu báo thai bình thường như máu chảy ra nhiều, ồ ạt, máu có màu đỏ thẫm.
Nhiều thai phụ lại nhầm lẫn cho rằng đây là máu của chu kỳ kinh nguyệt nên không được thăm khám kịp thời và điều trị sớm dẫn đến nhiều nguy hiểm đến sức khỏe.
🔰 Đau bụng dưới
Lúc đầu, thai phụ chỉ cảm nhận được những cơn đau bụng dưới âm ỉ, đau nhói khó chịu, cơn đau kéo dài trong nhiều ngày. Mức độ đau sẽ dữ dội hơn nếu thai phát triển lớn về kích thước hoặc túi thai đã bị vỡ.
Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung khi túi thai bị vỡ
Mang thai ngoài tử cung ở giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu rõ ràng, nếu chị em không đi siêu âm thai định kỳ sẽ khó phát hiện tạo điều kiện cho phôi thai phát triển về kích thước cho đến khi túi thai bị vỡ.
- Băng huyết nghiêm trọng nếu vị trí thai làm tổ là vòi trứng hoặc buồng trứng. Chảy máu trong nếu phôi thai nằm ở các vị trí khác trong ổ bụng.
- Đau bụng dưới dữ dội, đau quặn
- Xuất hiện nhiều mồ hôi hột
- Mặt tái nhợt, xanh xao
- Khó thở
- Bủn rủn chân tay, chân tay lạnh
- Mạch đập nhanh bất thường
- Tụt huyết áp, người mệt mỏi, xanh xao
- Nhiều trường hợp còn có biểu hiện kiệt sức, thậm chí là ngất xỉu.
Lúc này, bác sĩ sẽ thực hiện cấp cứu và phẫu thuật ngay để cứu tính mạng của thai phụ.
Nguyên nhân nữ giới có thai ngoài tử cung
Phần lớn các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng mang thai ngoài tử cung đến từ những bất thường có liên quan đến vòi trứng, (2) ví dụ như:
- Vòi trứng bị dị tật, phát triển không bình thường.
- Nội tiết tố hoạt động bất thường, không ổn định.
- Gặp phải các vấn đề có tính di truyền.
- Viêm nhiễm vùng chậu, viêm vòi trứng do nạo phá thai quá nhiều lần.
- Thực hiện tạo hình vòi trứng nhưng không may bị hẹp vòi trứng.
- Xuất hiện khối u lạ ở trong hoặc ngoài vòi trứng và gây hẹp vòi trứng.
Nhóm nữ giới có nguy cơ cao mang thai ngoài tử cung:
- Phụ nữ càng lớn tuổi càng dễ mang thai ngoài tử cung.
- Người từng mang thai ngoài tử cung sẽ có khả năng chửa ngoài tử cung lại (chiếm đến 10%).
- Có tiền sử mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm tử cung, viêm buồng trứng, viêm ống dẫn trứng, viêm vùng chậu, viêm vòi trứng.
- Mắc phải các bệnh lây qua đường tình dục như bệnh chlamydia, lậu…
- Có thói quen hút thuốc lá.
- Đang sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị vô sinh, điển hình là thuốc kích thích trứng rụng.
- Có các bất thường ở ống dẫn trứng, ví dụ như do phẫu thuật, bẩm sinh.
- Từng tiến hành phẫu thuật ở vùng chậu, phẫu thuật u xơ tử cung, mổ lấy thai.
- Sử dụng các biện pháp phòng tránh thai trong thời gian dài, ví dụ như thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Thực hiện thắt ống dẫn trứng.
Phương pháp chẩn đoán có thai ngoài tử cung
Bởi vì dấu hiệu mang thai ngoài tử cung giai đoạn đầu là không rõ rệt, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành một số phương pháp chẩn đoán sau:
- Xét nghiệm máu xác định nồng độ hormone HCG
Một trong những phương pháp dùng để chẩn đoán thai ngoài tử cung đó là xét nghiệm máu để xác định nồng độ HCG. Đây là một loại hormone chỉ được sản sinh ra từ cơ thể của người phụ nữ sau khi trứng thụ tinh thành công với tinh trùng.
Thông thường, chỉ số βhCG thường tăng nhanh trong 6 tuần đầu của thai kỳ, sau 6 tuần sẽ đạt khoảng >6,000-10,000 mUI/ml, sau đó sẽ tăng chậm dần dần. Với trường hợp mang thai bình thường, chỉ số βhCG sẽ tăng sau khoảng 48h.
Nhưng với trường hợp nhận thấy chỉ số βhCG không tăng sau 48h, đồng thời khi siêu âm không thấy hình ảnh thai nằm trong tử cung thì rất có thể thai phụ đã mang thai ngoài tử cung.
- Siêu âm
Khi nghi ngờ thai phụ mang thai ngoài tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm để xác định cụ thể vị trí của phôi thai. Qua đó, bác sĩ sẽ biết được trong buồng tử cung của thai phụ có túi thai hay không, hoặc thấy túi thai nằm ở ống dẫn trứng.
Bên cạnh đó, siêu âm cũng giúp bác sĩ phát hiện, đánh giá cụ thể về hiện tượng chảy máu khi túi thai bị vỡ. Phương pháp chẩn đoán này được thực hiện khá sớm nhằm giúp bác sĩ kiểm tra, phát hiện về hiện tượng thai ngoài tử cung cho thai phụ.
- Nội soi ổ bụng
Với sự phát triển của y học, phương pháp được đánh giá là mang lại hiệu quả, chính xác tương đối trong việc chẩn đoán thai ngoài tử cung đó là nội soi ổ bụng. Bệnh nhân trước đó sẽ được gây mê, sau đó bác sĩ sẽ đưa ống nội soi chuyên dụng qua một lỗ nhỏ đã rạch rồi kiểm tra bên trong tử cung, ống dẫn trứng.
Trường hợp nhận thấy một bên của ống dẫn trứng sưng phồng, tím đen là túi thai ngoài tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật lấy túi thai ra ngoài một cách nhanh chóng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tính mạng của thai phụ.
- Xét nghiệm bổ sung xác định tình trạng thiếu máu
Ngoài ra, tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định thai phụ làm thêm các xét nghiệm máu khác để đánh giá, kiểm tra mức độ thiếu máu, giúp bổ sung máu cho trường hợp cần truyền máu.
Điều trị có thai ngoài tử cung như thế nào?
Hiện nay, có rất nhiều cách điều trị mang thai ngoài tử cung. Tùy vào tình trạng, kích thước của khối thai và tình trạng sức khỏe, cơ địa của thai phụ mà bác sĩ sẽ kiểm tra, tư vấn cụ thể. Những cách điều trị thai ngoài tử cung hiện tại được áp dụng có thể kể đến như: (3)
🔰 Điều trị bằng thuốc
Thông thường, với các trường hợp thai có kích thước nhỏ khoảng 3cm, khối thai chưa vỡ, bác sĩ sẽ sẽ chỉ định người bệnh điều trị bằng thuốc. Khi đó, một loại thuốc đặc biệt sẽ được tiêm vào cơ thể thai phụ, sau khoảng 4 – 6 tuần, khối thai ngoài tử cung sẽ tự tiêu và không còn hoạt động.
Sau khi sử dụng thuốc, thai phụ sẽ được theo dõi sức khỏe đầy đủ trong vòng từ 3 – 4 tuần để bác sĩ kiểm tra về độ hiệu quả khi điều trị. Nếu nhận thấy kết quả không khả quan, bác sĩ sẽ thay đổi liều thuốc hoặc tiến hành phẫu thuật tùy vào từng trường hợp.
Lưu ý, trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ của thuốc như tiêu chảy, chuột rút, buồn nôn, người mệt mỏi, loét miệng, vỡ màng tế bào, nôn, suy gan, rụng tóc, xuất huyết…
Sau khi điều trị thai ngoài tử cung, bệnh nhân cần tránh việc có thai trở lại trong vòng 3 tháng hoặc lâu hơn tùy vào lời khuyên của bác sĩ.
🔰 Điều trị bằng phẫu thuật
Đối với các trường hợp túi thai đã vỡ hoặc khối thai chưa vỡ nhưng có nguy cơ cao vỡ, bác sĩ bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật kịp thời. Phẫu thuật thường mang lại hiệu quả cao, có thể điều trị túi thai có kích thước lớn và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh.
Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân phương pháp phẫu thuật điều trị phù hợp, cụ thể như sau:
- Phẫu thuật nội soi
Cách chữa này thường áp dụng cho trường hợp túi thai đã vỡ và máu chảy ra nhiều. Tùy vào từng trường hợp, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định phẫu thuật mở thông vòi trứng hoặc phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng. Cách chữa thai ngoài tử cung này đều mang lại ưu điểm là ít làm dính bụng, không để lại sẹo sau khi điều trị.
Lưu ý, sau khi cắt bỏ ống dẫn trứng, người bệnh vẫn có thể có thai được. Còn với trường hợp cả hai vòi trứng của bệnh nhân đều bị cắt bỏ, bác sĩ sẽ tư vấn cho phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
- Phẫu thuật mở bụng
Còn với các trường hợp túi thai đã vỡ, máu chảy rất nhiều và ống dẫn trứng cũng đã bị hư hỏng nặng, bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật mở bụng nhanh chóng cho người bệnh.
Lúc này, ống dẫn trứng đã bị hỏng hoàn toàn nên bác sĩ sẽ phẫu thuật loại bỏ nhanh ống dẫn trứng cho người bệnh để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng. Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần nghỉ ngơi dài ngày để giúp sức khỏe có thời gian hồi phục lại.
Có thai ngoài tử cung có nguy hiểm không?
Các chuyên gia cho biết, thai ngoài tử cung là một biến chứng nguy hiểm và cần được phát hiện, xử lý nhanh chóng bởi nếu để lâu sẽ dẫn đến rất nhiều tác hại nguy hiểm, thậm chí là đe dọa tính mạng thai phụ, cụ thể như sau:
🔰 Vỡ vòi trứng gây chảy máu trong ồ ạt
Đây là một trong những biến chứng cực kỳ nguy hiểm của hiện tượng thai ngoài tử cung. Phần lớn khi khối thai phát triển với kích thước lớn sẽ khiến vòi trứng phồng to lên, không thể bao bọc khối thai được nữa.
Hậu quả là khối thai vỡ ra dẫn đến chảy máu trong ồ ạt, dữ dội. Nếu không tiến hành cấp cứu kịp thời, thai phụ sẽ bị mất máu nhiều, sốc, đau bụng dữ dội, thậm chí là tử vong.
🔰 Thai tự ngừng phát triển
Khi làm tổ ở vòi trứng, do thai không được cung cấp chất dinh dưỡng như khi ở buồng tử cung nên sẽ tự ngừng phát triển. Tuy không nguy hiểm như vỡ vòi trứng nhưng cũng cần được phát hiện, xử lý nhanh chóng để tránh gây nhiễm trùng vòi trứng.
🔰 Sảy khối thai qua vòi trứng vào ổ bụng
Khi khối thai làm tổ ngay ở vòi trứng, do đây không phải là nơi dành cho phôi thai nên phôi thai sẽ dễ bong ra và gây sảy thai kèm hiện tượng chảy máu. Trường hợp chảy máu nhẹ, khối thai sẽ tự tiêu đi. Còn với trường hợp chảy máu nặng, máu có thể ứ đọng lại ở ổ bụng và dễ hình thành các khối tụ máu bất thường.
Đối với trường hợp nghiêm trọng, máu chảy ồ ạt sẽ đe dọa trực tiếp đến tính mạng của thai phụ.
Ngoài ra, mang thai ngoài tử cung còn gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm khác như tổn thương ống dẫn trứng, làm ảnh hưởng đến khả năng mang thai về sau, thai phụ dễ bị trầm cảm, stress nặng…
Phòng tránh có thai ngoài tử cung
Để phòng tránh mang thai ngoài tử cung, chị em phụ nữ cần chú ý một vài vấn đề sau: (4)
- Thực hiện quan hệ tình dục an toàn, không nên quan hệ với nhiều bạn tình, đặc biệt là bạn tình chưa rõ về tình trạng sức khỏe.
- Thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng một lần tại những địa chỉ, phòng khám chuyên khoa uy tín.
- Nên có thói quen sử dụng bao cao su khi quan hệ để giúp phòng tránh các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.
- Tránh nạo phá thai nhiều lần bởi việc làm này sẽ rất dễ làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
- Không nên lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
- Hạn chế sử dụng thuốc lá, các chất kích thích.
- Khi có thai, nên thăm khám định kỳ và tuân thủ theo đúng hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ.
- Vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục, nên thay băng vệ sinh khi có kinh nguyệt. Chú ý vệ sinh vùng kín trước và sau khi quan hệ tình dục.
Nội dung trên chia sẻ về dấu hiệu mang thai ngoài tử cung tháng đầu giúp chị em chủ động thăm khám - điều trị sớm, tránh để lâu nguy hiểm đến tính mạng và khả năng sinh sản sau này.